Có thể nói, với chủ trương quyết sách kịp thời của Chính phủ, cùng với các giải pháp của các bộ, ngành, những giải pháp ứng cứu thị trường BĐS của ngành Ngân hàng trong thời gian qua đã có tác động tích cực đến thị trường. Theo đánh giá chung của Bộ Xây dựng, của nhiều chuyên gia: “Thị trường đang ấm dần lên”. Thị trường BĐS Việt Nam sau một thời gian thăng hoa với siêu lợi nhuận đã thu hút mọi nguồn vốn tham gia lĩnh vực này. Thế nhưng không ai có thể ngờ thị trường BĐS tại địa ốc alibaba lại đi xuống nhanh hơn cả khi lên và nguội lạnh trong một thời gian dài đến vậy.


Nỗ lực hỗ trợ thị trường BĐS được đặt ra không chỉ vì mục tiêu nhằm giải cứu các ngành, các DN hoạt động trong lĩnh vực BĐS mà còn để tác động tích cực lan tỏa đến hàng trăm lĩnh vực sản xuất - dịch vụ khác có liên quan. Chính vì thế Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành cùng chung tay thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ hỗ trợ thị trường BĐS. Ngay từ những ngày đầu năm 2014, chủ đầu tư dự án long phước đã tích cực đẩy nhanh tốc độ cho vay gói hỗ trợ và giúp khách hàng vay dễ dàng hơn trong việc tiếp cận vốn cũng như đáp ứng các điều kiện vay. Theo NHNN, tính đến hết tháng 1/2014, các ngân hàng đã cam kết cho vay đối với 2.246 khách hàng với tổng số tiền đạt 2.324,3 tỷ đồng. Trong đó, các ngân hàng đã cam kết cho 2.231 khách hàng cá nhân vay với tổng số tiền 801,6 tỷ đồng; đã giải ngân theo tiến độ cho 2.208 khách hàng với dư nợ 533,7 tỷ đồng.

Đối với khách hàng DN, NHNN cũng đã xác nhận đăng ký của BIDV, VietinBank, Agribank ký hợp đồng tín dụng với 15 DN với tổng số tiền cam kết 1.501 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 16,7% tổng nguồn vốn hỗ trợ nhà ở dành cho DN. Trong đó, đã giải ngân cho 10 DN (11 dự án) với số tiền là 534,8 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Chính phủ có quyết định bắt buộc các TCTD, các định chế tài chính có trách nhiệm dành một lượng vốn tối thiểu khoảng 3% tổng dư nợ để cho các chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở xã hội và người mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội vay với Lãi suất ưu đãi thấp hơn Lãi suất thị trường; kỳ hạn trả nợ phù hợp với khả năng trả nợ của khách hàng. Đây thực sự là sự hỗ trợ lớn, kỳ vọng sẽ thúc đẩy thị trường BĐS hồi phục trong thời gian tới.

Riêng trên địa bàn Hà Nội, khối các NHTM Nhà nước rất chủ động, tích cực cho vay hỗ trợ nhà ở. Theo số liệu từ NHNN Chi nhánh Hà Nội, đến hết năm 2013, khối các NHTM tham gia giải ngân gói 30 nghìn tỷ đồng trên địa bàn cho vay hỗ trợ nhà ở giải ngân được 327.4 tỷ đồng (DN là 191.5 tỷ đồng, cá nhân 135.9 tỷ đồng), phục vụ 576 khách hàng vay vốn (gồm 3 khách hàng DN và 573 khách hàng cá nhân) trong tổng số cam kết giải ngân 554.8 tỷ đồng. Trong 3 DN đã giải ngân có 2 DN ở Huế và Đà Nẵng do 2 chi nhánh BIDV ở Hà Nội cho vay.

Thực hiện chủ trương này, ngành Ngân hàng đã phối hợp với Bộ Xây dựng triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ: cung ứng vốn cho các dự án trọng điểm, dự án sắp hoàn thành; cho người có nhu cầu mua nhà vay vốn Lãi suất ưu đãi; hỗ trợ vốn cho DN sản xuất, cung ứng nguyên vật liệu xây dựng… Đặc biệt, trong bối cảnh nhiều nguồn vốn rút khỏi thị trường thì việc ứng cứu của các ngân hàng rất quan trọng, hỗ trợ để các DN, chủ đầu tư vượt qua khó khăn. Thứ trưởng Bộ Xây dựng - ông Nguyễn Trần Nam cho biết, nếu như dư nợ tín dụng cho BĐS năm 2012 chỉ ở mức 190 nghìn tỷ đồng, thì đến 31/12/2013, con số này là 260 nghìn tỷ đồng, tăng 36,8%. “Đây là tốc độ tăng tín dụng nhanh nhất mà không một lĩnh vực cho vay nào có thể sánh kịp, dù thị trường BĐS chưa thoát đáy”, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam khẳng định.

Bên cạnh đó, một trong những giải pháp mà Chính phủ đưa ra được cả DN và người dân kỳ vọng chính là gói hỗ trợ phát triển nhà ở - gói 30 nghìn tỷ đồng dành cho nhà ở xã hội và những người thu nhập thấp. Được triển khai từ giữa năm 2013, tuy tốc độ giải ngân của gói tín dụng này chưa đạt như các nhà xây dựng chính sách kỳ vọng nhưng đã có tác động lan tỏa đến thị trường. Đặc biệt, ngày 2/1, Thống đốc NHNN quyết định giảm mức Lãi suất cho vay của các NHTM áp dụng trong năm 2014 đối với dư nợ của các khoản cho vay hỗ trợ nhà ở theo quy định tại Thông tư số 11 ngày 15/5/2013 về 5%/năm.

Đối với ngành Ngân hàng, ngoài việc triển khai gói 30 nghìn tỷ đồng, các NHTM rất tích cực hỗ trợ thị trường BĐS, đặc biệt là kích cầu qua các chương trình tín dụng ưu đãi. Thời gian qua, nhiều ngân hàng đang đẩy mạnh các chương trình cho vay mua nhà ở với Lãi suất ưu đãi. Điển hình là các ngân hàng như Vietcombank, BIDV, VPBank... đều triển khai những gói hỗ trợ cho vay mua nhà với Lãi suất dao động từ 7-12%/năm, thời gian cho vay dài và hỗ trợ cho vay tới 80% giá trị.

Trước tình hình thực tế về việc triển khai gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, NHNN đã có Quyết định số 21/QĐ-NHNN về mức Lãi suất áp dụng trong năm 2014 đối với dư nợ của các khoản cho vay hỗ trợ nhà ở theo quy định tại Thông tư số 11/2013/TT-NHNN ngày 15-5-2013. Theo đó, mức Lãi suất cho vay ưu đãi của gói tín dụng 30.000 tỷ đồng sẽ được các Ngân hàng thương mại (NHTM) giảm tiếp 1%, tức là từ 6%/năm nay sẽ xuống còn 5%/năm. Điều này được cho là tín hiệu vui trước xuân Giáp Ngọ.

Những tín hiệu từ thị trường BĐS trong 2 tuần trở lại đây lại hoàn toàn khác. Thị trường nhà ở xã hội đang giảm dần, sức hút từ những khu nhà ở dành cho người thu nhập thấp không còn nhiều như trước. Song song với điều đó, người dân cũng chưa mặn mà tìm mua căn hộ giá rẻ. Thực tế này đang diễn ra và khiến cho nhiều nhà quản lý cảm thấy “đau đầu”, “bế tắc” trong việc khơi thông thị trường.

Vậy nên, thị trường BĐS sẽ còn khó có thể khơi thông khi mà niềm tin của người dân vào chủ đầu tư chưa quay trở lại. Nhưng chính sách cũng như ưu đãi từ Chính phủ, NHNN cũng phần nào góp phần tháo gỡ “nút thắt” chứ không hoàn toàn là nhân tố quyết định của vấn đề này. Có lẽ, chỉ khi người dân được NH đứng ra bảo lãnh về tiến độ triển khai dự án và NH được Chính phủ hoặc một cơ quan chức năng nào đó đứng ra kiểm soát việc thi công dự án thì lúc ấy thị trường BĐS may ra mới lấy lại niềm tin của người mua nhà.

Thống kê năm 2013 cho thấy, 5 ngân hàng (NH) quốc doanh mới chỉ ký giải ngân được 520 tỷ đồng cho 1.450 khách hàng cá nhân. Về phía khách hàng doanh nghiệp (DN), NHNN đã xác nhận về việc đăng ký hợp đồng cho vay vốn đối với 11 DN BĐS với số tiền cho vay hơn 1.000 tỷ đồng. Trong đó, mới chỉ giải ngân cho 6 đơn vị số tiền 205 tỷ đồng. Nếu đem so sánh số tiền giải ngân này với gói tín dụng 30.000 tỷ đồng thì nó chiếm tỷ lệ khá nhỏ.